گنجور » شیخ بهایی » دیوان اشعار » مخمس

روح الله سخنور ( روحی ) نوشته:

این تضمـین از غزل خیـالی هست کـه یـاد آوری نشدهی نمـیداند کـه غزل اصلی از کیست
این غزل را خیلی از شعرا تضمـین کرده اند و من هم
راستی کـه چه سایت زیبائی دارید خواننده از دیدن آن خسته نمـیشود
با احترام و ارادت

👆☹

روح الله سخنور ( روحی ) نوشته:

نمـیدانم چه شد کـه پاک شد من به منظور این مخمس کـه غزل اصلیش مال خیـالی هیت نظر دادم
بهر حال چهخوب بود کـه نام خیـال هم ذکر مـیشد
و چرا مخمس رت بصورت ۵ خطی کـه مصرع دوم شعر اصلی ب تکی درون ریر هر بند مـیاآید مرقوم نفرموده اید
—
پاسخ: با تشکر از شما و اطلاعات ارزشمندتان، کعبه بتخانه بهانه است چینش ابیـات شعر تصحیح شد.

👆☹

A.S.Arjmand نوشته:

در مـیکده و دیر کـه جانانـه تویی (تو)
مقصود من از کعبه و بتخانـه تویی تو
—
پاسخ: با تشکر از شما، کلمـه‌ی جاافتاده اضافه شد.

👆☹

jafar honarmand نوشته:

you need to switch the half-baits in the following:

من یـار طلب کردم و او جلوه‌گه یـار
حاجی بـه ره کعبه و من طالب دیدار

It should be:

حاجی بـه ره کعبه و من طالب دیدار

من یـار طلب کردم و او جلوه‌گه یـار

—

پاسخ: با تشکر، درون صورتی کـه پیشنـهادتان مستند هست (و از روی ترتیب منطقی معنایی اینطور بـه ذهنتان نرسیده) بفرمایید که تا تصحیح اعمال شود.

👆☹

سیـاهکالی نوشته:

اگر شیخ بهایی، تمام ابیـات شعر خیـالی را استقبال کرده باشد، یعنی شعر خیـالی تنـها همـین هفت بیت را داشته باشد، از لحاظ قافیـه ای، شعر ضعیفی بوده است. کعبه بتخانه بهانه است چرا کـه در سه بیت آن، قافیـه ی «خانـه» تکرار شده و از آن سه، دو قافیـه، پشت سر هم آمده است. (به تکرار قوافی، ایطاء گویند)

👆☹

ناشناس نوشته:

Thank you, I was looking for this mukhamas for a while.

👆☹

ناشناس نوشته:

تا جایى کـه این حقیر بـه یـاد دارد، درون ادبیـات فارسى قالب شعرى “مخمس” وجود خارجى ندارد. قالب این شعر “مسمط” هست و از نوع “پنج پاره” یـا “مخمس”
در واقع “مخمس” ویژگى این “مسمط” هست و نـه قالب شعرى مستقل

👆☹

صالح محمد نوشته:

یعنی همـه جا عرخ یـار توان دید
دیوانـه( نیم) من کـه روم خانـه بـه خانـه

👆☹

معصومـه نوشته:

به قول مولانای بزرگ: مابرون را ننگریم وقال را ما درون را بنگریم و حال را
عزیزان بـه مفهوم شعر توجه کنیم
من کـه حالم دگرگون شد چه عظیم مردانی بودند.

👆☹

Mohammad نوشته:

دیوانـه نیم من کـه روم خانـه بـه خانـه

👆☹

امرالله نوشته:

سلام. آیـا اصل غزل از خیـالی هست یـا از هلالی چغتایى؟

👆☹

اسعد موقر نوشته:

جائی دیدم کهی نوشته بود :«از لحاظ قافیـه ای، شعر ضعیفی بوده است. چرا کـه در سه بیت آن، قافیـه ی «خانـه» تکرار شده و از آن سه، دو قافیـه، پشت سر هم آمده است. (به تکرار قوافی، ایطاء گویند)»
جالب هست که بـه عمق و معنی و شعوری کـه در محتوای شعر نـهفته هست توجه نمـیکنند و برایشان مـهم نیست و آنچه کـه مـهم هست صنعت شعر است، درون واقع اینان مغز گردو را رها کرده و به دور انداخته اند و پوسته آنرا مزه مـیکنند. درون ثانی چهی گفته کـه ابطاء از مصدایق سستی شعر است، شعر بایستی دلنشین، خوش آهنگ و برگرفته از شعور باشد نـه آنکه گوینده آن بخواهد کمبود اندیشـه خویش را با بضاعت صنایع شعری خوn جبران نماید . بسیـاری از غزلیـات پخته “حافظ”، “مولانا” و سعدی دارای تکرار قوافی هستند، به منظور مثال:
«هرچند بردی آبم روی از درت نتابم / جور از حبیب خوشتر کز مدعی حمایت
…..
چشمت بـه غمزه ما را خون خورد و مـی پسندی / جانا روا نباشد خونریز را حمایت» “حافظ”
و یـا از آن موثق تر این غزل دلنشین، بازهم از “حافظ”:
«دی پیر مـی فروش کـه ذکرش بـه خیر باد / گفتا نوش و غم دل ببر زیـاد
گفتم بـه باد مـیدهدم باده ننگ و نام / گفتا قبول کن و هرچه باد باد
سود و زیـان و مایـه چو خواهد شدن ز دست / گو بهر این معامله غمگین مباش و شاد
بادت بـه دست باشد اگر دل نـهی بـه هیچ / درون معرضی کـه تخت سلیمان رود بـه باد
حافظ گوید ز پند حکیمان ملامت هست / کوته کنیم قصّه کـه عمرت دراز باد»
همانطور کـه ماهده مـینمائید “حافظ” هم چون “خیـالی” سه بار قافیـه “باد” را درون یک غزل کوتاه تکرار کرده و دوبار آنـهم متوالی هست و غزل هم بـه هیچ عنوان سست و ضعیف نیست.

👆☹

حرف حساب نوشته:

به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به، بـه به، بـه به،به به!!! شیخ بهائی، عـــــــــــــجـــــــــــــب شـــــــــــعری گـــفتـــه!!!!!!

👆☹

محمد زضا حبیبی نوشته:

با سلام و ادب

شعر بسیـار زیبایی هست .من آن را خیلی دوست دارم و هر بار آن را مـی خوانم حالم دگرگون مـیشود.عشق پاک و بی آلایش بـه محبوبی کـه یـادش آرامش دل و جان است.
از ذست اندر کاران سپاسگزارم و برایشان آرزوی سلامتی و موفقیت روز افزون دارم

👆☹

شـهاب نوشته:

یکی از دوستان درون مورد تکرار شدن قافیـه “خانـه” فرموده اند و دوست دیگری نیز درون مورد اینکه بزرگان دیگر نیز چنین کاری مـی کنند. خالی از لطف نیست کـه از زاویـه دیگری نیز بـه این موضوع بنگریم.
در مصرع های دهم و پانزدهم “خانـه بخانـه” و “صاحب خانـه” کلمـه “خانـه” ردیف هست نـه قافیـه.
و درون مصرع های دهم و بیست و پنجم عبارت “خانـه بـه خانـه” ردیف هست و قافیـه ها “مـی طلبم” و “من کـه روم” هستند. البته چنین بدعت هایی درون شعر فارسی رایج نیست و به نظر من همـین بـه ظرافت آن مـی افزاید.

👆☹

محمد رفیعی نوشته:

درود بیکران بر تمامـی همراهان این صفحه مجازی دلپذیر
در ارتباط با این سروده زیبا حتما بگم کـه یک بیت از ان حذف گردیده کـه سالها پیش استاد سعید نفیسی بصورت دست نوشته این بیت را بر کتابی نگارش نموده اند کـه بدین ترتیب مـیباشد:
امـید بهایی بـه وفور کرم توست
نـه از عمل خویش و نـه از اهل زمانـه
و همچنین درون سالهای ۱۳۳۲ اوازی از حسن گلنراقی منتشر گردید کـه شعر اواز ان این سروده زیبا بود و در ان این بیت گمگشته نیز توسط ایشان اجرا مـیشود کـه در صورت نیـاز همراهان سایت مـیتوانم لینک انرا درون اختیـار دوستان قرار دهم
برقرار و پیروز باشید

👆☹

پوریـا نوشته:

مقصود تویی کعبه و بتخانـه بهانـه
این مصرع از شاعر مـهجور خواجو کرمانی است

👆☹

ماکان نوشته:

شاید “یعنی همـه جا نقش رخ یـار توان دید” درست باشد. از اساتید اگری اطلاع دقیق تر دارد لطفا تصحیح کنید.

کلمـه عو عکاسی بـه نظر این حقیر جدید است.

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

سلام
حقیر درون مورد اثار ادبی حضرت شیخ بهائی مطالبی قابل عرض دارم
منظومـه یی بـه وزن و سیـاق و روش و حتی بـه لحن و زبان خاص مثنوی جلال الدین محمد بلخی مولوی معروف بـه رومـی کـه در هیچ یک از ماخذ و تراجم ذکری از ان و اندک اشاره ای بدان نیست . این منظومـه شامل ۱۴۳۴ بیت هست که درون منتهای دل انگیزی بـه همان سبک خاص سروده و در کمال شباهت بـه گفتار جلال الدین محمد هست و گمان ندارمـی توانسته باشد تاکنون بدین خوبی از ان سبک خاص پیروی کند و در منتهای صراحت درون ان سخن رانده و مضامـین عارفانـه ی دقیق دل نشین را درون ان کمال خوبی پرورانده وی تاکنون درون زبان فارسی بدین اشکاری سخن منظوم نسروده و حقایق زندگی را بدین درجه از صراحت نگفته هست و شاید بـه همـین جهت هست که خود ان را انتشار نداده و تا بدین پایـه این منظومـه کـه یکی از بهترین اثار نظمـی عرفای ایران هست گمنام و نایـاب مانده هست .اگر درون سه جای این منظومـه تخلص خود را نیـاورده بود ممکن نبودی تصور کند از بهائی هست . ظاهرا این یگانـه نسخه کـه از این کتاب سراغ دارم از اغاز افتادگی دارد زیرا کـه حمد و نعت و خطبه یی کـه معمول شعرا درون این گونـه اثار هست در ان نیست و بدین بیت اغاز مـی شود
گر شما را غفلت و الایش است
پیش ما هم رحمت و بخشایش است
و نیز ظاهرا از پایـان ان چیزی افتاده یـا ان کـه مجال نکرده هست به پایـان رساند و ناتمام گذاشته چنان کـه از اشعار ان پیداست از اثار پختگی تمام پایـان زندگی او است.
اصل مضمون این منظومـه داستانی هست که شاهی طوطی یی داشته و ان را بسیـار گرامـی مـی شمرده و برای ان کـه طوطی بیناتر و داناتر شود و از مردم کشور او را خبر رساند با دل سوزی تمام او را از خود دور کرده و به سفر درون جزیره یی نزد دانش مندی فرستاده هست که جهان گردیده و جهان دیده شود و او را از ان چه بیند اگاه کند .
بیت اخر این نسخه این است
لوح دوران شد تهی از نقش حق
ای تو دفتردار برگردان ورق

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

منظومـه ی دوم همان مثنوی سوانح السفرالحجاز معروف بـه نان و حلوا هست که بـه همان وزن و سیـاق مثنوی مولوی سروده و بسیـار معروف و رایج هست . نسخه های کامل ان شامل ۴۰۸ بیت است.

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

منظومـه شیر و شکر درون کشکول ان را درج کرده و ان مثنوی درون بحر خبب کـه از بحور متداول درون مـیان شعرای عرب هست و پیش از بهائی که تا انجا کـه حقیر مـی داندی درون زبان فارسی بـه این وزن مثنوی نسروده هست و بیت اول ان این است
ای مرکز دایره ی امکان / وی زبده ی عالمو مکان
و این مثنوی شامل ۱۴۱ بیت هست .

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

مثنوی دیگری بـه همان وزن مثنوی مولوی و نان و حلوا کـه به نام نان و پنیر خوانده شد و شامل ۳۰۹ بیت است

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

این معرفی هم همانند عرض نخستم درون هیچ یک از ترجمـه ها و فهرست ها نام ان نیست و این کتابی هست به زبان فارسی شیرین و روان کـه در مقدمـه ی ان نام بهاالدین عاملی صریحا امده هست و درون مصر درون ۱۳۴۶ چاپ شده نام ان
پند اهل دانش و هوش بـه زبان گربه و موش هست .
حقیر را از دعای خیرتان محروم نفرمایید .
سرهایی دارم اندر زیرو بم
فاش اگر گویم جهان برهم
حیف هست حدیث عشق مختوم شود
حیف هست که سر سر مکتوم شود
من العبد مجتبی خراسانی
غفرالله لی و لکم

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

سلام
خاطرت کی رقم فیض پذیرد هیـهات
مگر از نقش پراگنده ورق ساده کنی
اغراق نیست (توضیحی پیرامون اغراق: احتمال دارد عقل بپذیرد عرف نپذیرد. غلو: نـه عقل مـی پذیرد و نـه عرف. مبالغه: هم عقل مـی پذیرد و هم عرف) اگر بر سردر جهان نوشته شود.
ورق باطن انسان است. نباید همانند چرک نویس خط خطی شود.
شک نیست کـه این همـه مرقومات ما را درون مزاج قابلیت او تاثیری بی نـهایت خواهد بود و محتاج بـه تادیبی فوق غایت نخواهد شد.
والسلام خیر ختام

👆☹

مجتبی خراسانی نوشته:

سلام
اصل غزل از خیـالی بخارایی شاعر قرن نـهم است. انچه کـه در خود دیوان خیـالی چاپ شده هست این تعداد ابیـات است:
ای تیر غمت را دل عشاق نشانـه
خلقی بـه تو مشغول و تو غایب ز مـیانـه
گه معتکف دیرم و گه ساکن مسجد
یعنی کـه تو را مـی طلبم خانـه بـه خانـه
هر بـه زبانی سخن عشق تو راند
عاشق بـه سرود غم و مطرب بـه ترانـه
افسون دل افسانـه ی عشق هست وگرنـه
باقی بـه جمالت کـه فسون هست و فسانـه
تقصیر خیـالی بـه امـید کرم توست
باری چو گنـه را بـه از این نیست بهانـه
دیوان خیـالی بخارایی ص ۲۴۰ بـه تصحیح دولت ابادی
همان گونـه کـه مشاهده مـی شود اصل غزل شورانگیز و اتشناک و دلبرانـه هست اما شورانگیزتر این کـه در تنور شاعرانـه و جوشان و پر احساس شیخ بـه طرزی بسیـار هنرمندانـه و لطیف تخمـیس شده است. درون واقع اشتهار و معروفیت فراوان این غزل بـه دلیل تضمـین عارفانـه و دلنشین و در عین حال استوار و پخته شیخ بهائی هست که از این غزل بـه عمل اورده و ان را جذاب تر کرده است.
بحمدالله تعالی والسلام

👆☹

فرزین نوشته:

آدمـیان را درون پی قافیـه و ردیف
مزا درون پی این کـه کیست حریف
چرا کـه منزل ما هست این زمـین
زمـین ارزنیست درون کائنات ، همـین
به وجبی کرد خدا را ، دین بندگان
بهایی را گفت کـه چیست رمز آن
…
…

👆☹

محمود نوشته:

ای دو بیت از وحشی بافقی

جز عشق و محبت گنـهم چیست ،چه کردم

ای تیر غمت را دل عشاق نشانـه

ساقی سخن مست دراز هست ، بده مـی

تا درد سر شکوه کشد یـا ز مـیانـه

👆☹

علی رضا طاوسی نوشته:

این شعر را تقدیم بـه انکه از جانم بیشتر دوست دارم

👆☹

علی رضا طاوسی نوشته:

ئئذراتذلط

👆☹

حسین نوشته:

با سلام

تا جایی کـه بنده حقیر مـی دانم تکرار قافیـه فقط درون غزل مجاز هست و درون بقیـه ی قالب های شعری اشکال شعری است.البته ممکن هست مثلا کلمـه ” هوا ” تکرار شود درون قالبی جز غزل ولی معنایی متفاوت داشته باشد کـه این اشتباه نیست.

و جایی دیدمـی بیتی از حافظ نقل کرده آقای امرالله
هرچند بردی آبم روی از درت نتابم / جور از حبیب خوشتر کز مدعی حمایت
تا جایی کـه من خواندم درون کتاب های درسی کـه قبلا این شعر درون کتاب ادبیـات سال چهارم بود ولی حذفش ،
و درون نسخه های متعدد دیوان حافظ بیت بـه این صورت است:
هرچند بردی آبم روی از درت نتابم / جور از حبیب خوشتر کز مدعی رعایت

با تشکر از سایت خوبتون

👆☹

سارا نوشته:

من از کامنت های دوستان و اظهار اطلاعاتشون خیلی چیزهایی کـه نمـی دونستم رو یـاد گرفتم و خوشحالم کـه یک شعر خوب درون یک سایت خوب کامنتهای خوبی هم داره ولی چه عجیب بودن دوستانی کـه در نقش سوا کن جدا کن توضیحات دوستان رو بـه حساب بی توجهی اونـها بـه متن و درون شعر گذاشته بودن.
یـه هر حال از گنجور ممنونم و از دوستانی کـه اطلاعاتشونو بـه اشتراک گذاشته بودن و با دقت و ظرافت هم درون شعرو درک کرده بودن هم صنایع رو، عمـیقا سپاسگزاری مـیکنم

👆☹

مرضیـه نوشته:

بسیـار تضمـین زیبایی است. رمورد صناعاتش حتما بگم کـه متاسفانـه درگذشته بیشتر از مفهوم شعر بـه این قالب ها و فنون آهنین توجه مـیشده و گاهی حتی مضمون شعر رو بـه کلی تحت تاثیر قرار مـیده. درون ادبیـات فارسی صناعاتی مانند رد القافیـهٰ ذوقافیتین ٰ ترصیع تصدیر و خیلی صنعت های دیگه عملا دست شاعر رو مـی بنده…. و درمان این درد هم رهایی از این قید و بند بود کـه با شعر نوی نیمایی مـیسر شد.

👆☹

ناشناس نوشته:

ای آن کـه یم عشق تو را نیست کرانـه
ای آذر عشقت بـه دل و جان چو زبانـه
ای قصه ی وصلت شده برتر ز فسانـه
ای تیر غمت را دل عشاق نشانـه
جمعی بـه تو مشغول و تو غایب زمـیانـه

👆☹

علی عیّار از تهران نوشته:

ای آن کـه یم عشق تو را نیست کرانـه
ای آذر عشقت بـه دل و جان چو زبانـه
ای قصه ی وصلت شده برتر ز فسانـه
ای تیر غمت را دل عشاق نشانـه
جمعی بـه تو مشغول و تو غایب زمـیانـه
گه طفل ره عشق تو ،گه هادی و مرشد
گه مومنت ای یـارم و گه کافر و ملحد
گه ناله کنان باشم و گه شاکر و حامد
گه معتکف دیرم و گه ساکن مسجد
یعنی کـه تو را مـی طلبم خانـه بـه خانـه
یـاد تو ز هر جان و دلی درد بشوید
از بارش رحمت ز تو هر خار بروید
مرغ دل عاشق زفراق تو چو موید
هر بـه طریقی صفت حمد تو گوید
بلبل بـه غزلخوانی و قمری بـه ترانـه
ساقی زپی ساغر و من مست تو ای یـار
عاصی زپی توبه و من خوارِ گنـهکار
شافی بـه برم باشد و من زارم و بیمار
حاجی بـه ره کعبه و من طالب دیدار
او خانـه همـی جوید و من صاحب خانـه
مقصود زهر ندبه ی حنانـه توئی تو
مقصود زهر نعره ی مستانـه توئی تو
مقصود زهر ساغر و پیمانـه توئی تو
مقصود من از کعبه و بتخانـه توئی تو
مقصود توئی کعبه و بتخانـه بهانـه
یحیـای صفت یـار سر دار توان دید
موسای دل از عشق بـه ره نار توان دید
در نار خلیلی شو کـه گلزار توان دید
چون درون همـه جا عرخ یـار توان دید
دیوانـه نیم من کـه روم خانـه بـه خانـه
چون دوستی آل پیمبر حرم توست
وز عفو گناهان همـه زیر قلم توست
چشم طمعم دوخته بر بیش و کم توست
زیرا کـه گنـه را بـه ازین نیست بهانـه
(تقدیم بـه پیشگاه حضرت صاحب الزمان عج الله تعالی فرجه الشریف)سال سرایش:یکهزاروسیصدوهفتادوچهارخورشیدی”۱۳۷۴″

👆☹

علی عیّار از تهران نوشته:

با عرض پوزش درون شعر ارسالی اینجانب با مطلع:
ای آنکه یم عشق تو را نیست کرانـه ……
مصرع ماقبل آخر از قلم افتاده کـه بدین وصل اصلاح مـیشود:
“تقصیر دل و جان بـه امـید کرم تست”
زیرا کـه گنـه را بـه ازین نیست بهانـه
“با سپاس”

👆☹

ناشناس نوشته:

گویند حاجی بی سواد یخچال بزرگی از مکه اورده بود. رندی بروی ان نوشت: مقصود من از کعبه بتخانـه توئی تو مقصود توئی کعبه بتخانـه بهانـه

👆☹

اشکان جوانمرد نوشته:

فرخنده بهائی کـه دلش زار غم توست
از خیل رفیقان ره و از خدم توست
از بس کـه نوشته هست بهر حوزه رساله
گوئی کـه به دستان عزیزش قلم توست
در روز جزا نیست ورا هیچ هراسی
امـید وی از عاطفت دم بـه دم توست
هر چند کـه معصوم نبود آن شـه انور
زینـهار گناهش بـه امـید کرم توست
یعنی کـه گنـه را بـه از این نیست بهانـه

👆☹

مجتبی نوشته:

ابیـاتی از مسمط منسوب بـه خیـالی بخارایی یـا هلالی جغتایی کـه شیخ رحمـه الله بـه استقبال آن رفته(به نقل از کتاب شریف روح مجرد)
یـامَنْ بِمُحَیّاهُ جَلَی‌ الْکَوْنَ وَزانَهْ الْعالَمُ فی‌ الْحَیْرَةِ لا یُدْرِکُ شانَهُ
أخْفاکَ ظُهورٌ لَکَ عَنْهُمْ وَ أبانَهْ ای‌ تیر غمت‌ را دل‌ عشّاق‌ نشانـه‌
عالم‌ به‌ تو مشغول‌ و تو غائب‌ ز مـیانـه‌
إیّاکَ تَطَلَّبْتُ وَ ذِکْراکَ هَوَیْتُ مِن‌ کُلِّ حَدیثٍ بِأسانیدَ رَوَیْتُ
إنْ کانَ إلَی‌ الْکَعْبَةِ وَ الْبَیْتِأتَیْتُ مقصود من‌ از کعبه‌ و بتخانـه‌ توئی‌ تو
مقصود توئی‌ کعبه‌ و بتخانـه‌ بهانـه‌
إنْ فی‌ عَرَفاتٍ وَ مِناها جَسَدی‌ دارْ مَشْعَرِها ما لِسِواکَ خَلَدی‌ دارْ
مَنْ مِثْلیَ مَنْ حَجَّ إلَی‌ الْکَعْبَةِ وَالدّارْ حاجی‌ به‌ ره‌ کعبه‌ و من‌ طالب‌ دیدار
او خانـه‌ همـی‌ جوید و من‌ صاحب‌ خانـه‌
قَدْ کَلَّ لِسانی‌ صِفَةُ الدّارِ بِتَجْریدْ فی‌ فَضْلِ صِفاتٍ وَ لَقَدْ طالَ بِتَحْمـیدْ
مِن‌ مُقْلَةِ قَلْبی‌ فَأَرَی‌ نورَکَ تَوْحیدْ چون‌ درون همـه‌جا عکس‌ رخ‌ یـار توان‌ دید
دیوانـه‌ منم‌ من‌ که‌ روم‌ خانـه‌ به‌ خانـه‌
لا مَطْلَبَ إلاّ وَ بِأَیْدیکَ مُشَیَّدْ لا مُفْضِلَ إلاّ وَ بِنُعْماکَ مُقَیَّدْ
لا مُفْضِلَ إیّاکَ وَ لا غَیْرَکَ ذُالْیَدْ هر‌ به‌ زبانی‌ صفت‌ حمد تو گوید
بلبل‌ به‌ نوا خوانی‌ و قمری‌ به‌ ترانـه‌
لا مَطْلَبَ لی‌ غَیْرُکَ لا وَ الَّذی‌ یوجِدْ إنْ اُتْهِمُ أوْ اُشْـِمُ أوْ اُعْرِقُ اُنْجِدْ
لِلْفَوْزِ إلَی‌ وَصْلِکَ یـا مَنْ هُوَ مُنْجِدْ گه‌ معتکف‌ دیرم‌ و گه‌ ساکن‌ مسجد
یعنی‌ که‌ تو را مـی‌طلبم‌ خانـه‌ به‌ خانـه

👆☹

مجتبی نوشته:

مشاهده مـیشـه کـه این مسمط بر خلاف نظر یکی از دوستان علاوه بر مضمون فوق العاده عالیـاز حیث ظاهر هم بسیـار زیبا و قوی هست. کاش حداقل به منظور اشعاری کـه ندیدیم اینقدر قاطعانـه حکم بـه ضعف صادر نکنیم

👆☹

اکبر نوشته:

با سلام. قالب مخمس هم داریم .تفاوت مخمس و مسمط این هست که مخمس حتما حتما ۵ مصراع باشد و هر پنج مصراع هم قافیـه اما مصراع چهارم و پنجم تضمـین از بیت شاعری دیگر و مصراع اول و دوم و سوم از خود شاعر بر وزن و قافیـه مصراع های تضمـینی هست ودر ۵ بند هر بند پنج مصراع سروده مـیشود .شعر مخمس درون ادبیـات خیلی کم داریم اما درون سال ۹۰ این حقیر نسخه خطی مخمسات عیسی مخدوم بخارایی شاعر قرن پنجم را بـه عنوان پایـان نامـه ارشد تصحیح نمودم ولی متاسفانـه هنوز چاپ ننموده ام و اما مسمط ممکنـه پنج مصراع یـا شش و یـا هشت مصراع باشد و مصراع آخری هر بند قافیـه اش متفاوت از بقیـه مصراع ها هست مثل مسمط معروف منوچهری با مصراع (خیزید و خز آرید کـه هنگام خزان هست ….

👆☹

نجیب نوشته:

این شعر را با صدای احمد ظاهر گوش کنین و مزه درون دری را بچشین…

👆☹

alireza0fa نوشته:

مجتبی عزیز ممنون

👆☹

مصطفی نوشته:

الحق کـه این شعر وجد و شور عظیم و بیسابقه ای درون دل من ایجاد نمود. دوستان شعر و درکل هر مطلبی مانند یست درون قدح، ما حتما را بنوشیم نـه فقط بـه جام آن توجه نماییم . حرف و گفت وصوت را بر هم ….تاکه بی این هر سه با تو دم . باتشکر

👆☹

زهرا نوشته:

این شعر با صدای احمد ظاهر درون مقایسه با آهنگ عالی با صدای مختاباد شوخی سبکی بیش نیست. @نجیب

👆☹

ادریس نوشته:

مرحوم احمد ظاهر بخشی از این شعر بسیـار زیبا و پر معنی را بـه نیکی‌ بصورت آهنگ اجرا کرده‌اند با نام ” ای تیر غمت را دل عشاق نشانـه”.
.
https://youtu.be/Bb1ZFMZOMJ8

👆☹

عابد نوشته:

این شعر نمادی هست از انسانـهای ارمان خواه
بهای بـه خوبی حالتهای انسانـها را درون ارمان خواهی
بیـان نموده
ارمان خواهی بر روی زمـین معنی دارد
با ایده الیسم متفاوت است
ارمان خواهی گفتار ورفتار نیک هست واین بـه معنی
خدایجویی است
به بند بند شعر حتما عمـیق شد بسار عرفانـه وانسان گرا
وانسان دوست است
فراتر از عقل است
عاقل مـیدهد ومـیگیرد
عارف وارمان گرا مـی دهد وبه دنبال گرفتن نیست
در یک کلام حافظ ومولانا وبزرگان علم ارمان گرا وانسان
دوست بوده اند

👆☹

سامان روح بخشان نوشته:

با عرض سلام
چه روحی درون این ابیـات نـهفته است؛ آدمـی را از درون تکان مـی دهد.
(همزمان با مشاهده نمای پایـانی سریـال شیخ بهایی)
موفق باشید و رحمت الله علیـه

👆☹

محبوبه نوشته:

با سلام دوست عزیزی گفتن کـه کلمـه عرو بـه نقش تبدیل کنیم چون عو عکاسی جدید است.
به نظرم عو عکاسی با تکنولوژی جدید هست اما دیدن عدر آب و در سطوح صیقلی و شفاف همـیشـه بوده هست و جدید نیست بنابراین احتمال اینکه شاعر از کلمـه عاستفاده کرده باشد کم نیست.
در ضمن خواستم بگم من یکی از دوستداران این شعر هستم . بـه نظر من این شعر هم درون معنی و محتوا و هم درون وزن و قافیـه و هم درون صنعت شعری سرآمد است

👆☹

امـیر محمد نوشته:

احمد خیـالی بخارایی
قرن: ۹
وفات: (ح ۸۵۰ ق)
شاعر. درون بخارا متولد شد. وى شاگرد و معاشر خواجه عصمت بخارایى بود و چون مدتى درون هرات زیست برخى او را هراتى دانسته‌اند. خیـالى معار با الغ‌بیگ بود و در بخارا درگذشت. او مردى مستعد و خوش طبع بود و دیوان اشعارش درون ماوراءالنـهر و بدخشان و خراسان و ترکستان شـهرتى عجیب داشت.
از وى «دیوان» شعرى بـه جاى مانده است. شـهرت خیـالى بیشتر از رهگذر غزل معروف وى با مطلع زیر هست که شیخ بهایى آن را درون مخمسى تضمـین کرده است.
اى تیر غمت را دل عشاق نشانـه خلقى بـه تو مشغول و تو غایب ز مـیانـه

👆☹

محمد نوشته:

مرحومـه هایده هم این شعر زیبا را بـه زیبایی هر چه تمامتر خوانده و در حقیقت این بنده حقیر با یـاداوری ان ترانـه این شعر را درون گوگل جستجو کردم کـه مرا بـه سایت وزین گنجور اورد. شگفت زده شدم چرا نام هایده خوش صدا درون لیست خوانندگانی کـه این شعر پر معنا را خوانده اند نیست..

👆☹

اسدالله شفیغ نوشته:

مختصر این مخمس بـه آواز (احمد ظاهر ) خیلی زیبا اجرا گردیده است. لیکن درون فهرست ازقبل جاگزین شده اسم ایشان فرا موش گردیده است.لطفا اسم این هنرمند بی بدیل آواز را نیز اظافه کنید که تا بیشتر بـه غنای گنجور و گستره فرهنگ وادب مشترگ خویش افزوده باشم.با ارادت
https://www.youtube.com/watch?v=9Fw8Zx2nMJ8

👆☹

حمـید نوشته:

عالی هستید. درود بر شما کـه با زحمات فراوان ادبیـات ما رو زنده و قابل دسترس نگهداشته اید.
زبان درون سپاس از شما قاصر است.

👆☹

ناشناس نوشته:

جدا از سایر اجراهای دیگر این شعر توسط خوانندگان دیگر، مرحوم حسن گلنراقی چندین چند بار درون محف های و بزم های خصوصی بعضا با همراهی پیـانوی انوشیروان روحانی اجرا کرده اند کـه زیباترین اجرای این شعر هست.

👆☹

یـاسان دلفان نوشته:

توضیحی درباره سخن «آقای ماکان» عزیز کـه نوشته‌اند:
شاید “یعنی همـه جا نقش رخ یـار توان دید” درست باشد. [چون بـه نظر ایشان] کلمـه عو عکاسی… جدید است.
نخست لازم هست یـادآوری کنم کـه «کلمـه» عو عکاسی جدید نیست و آنچه منظور شماست «اصطلاح» عو عکاسی هست که درون زمان قاجار بـه عنوان مترادف Photo و Photography رایج شد.
دیگر اینکه اصطلاح «عکاسی» -به معنای عمل ثبت تصویر هر چیزی توسط دوربین عکاسی- را مـیتواند یک اصطلاح تازه‌وارد بـه زبان فارسی دانست اما اصطلاح «عکس» از گذشته‌های دور هم بـه معنای تصویر بازتابیده شده هر چیزی و هم بـه معنای تصویر چهره رایج بوده کما اینکه درون اشعار بسیـاری از شاعران مختلف مـیتوان آن را دید. بـه عنوان مثال:
سلمان‌ساوجی:
در ازل عمـی لعل تو درون جام افتاد
عاشق سوخته دل درون طمع خام افتاد
کمال‌الدین‌اسماعیل:
زلعلت عدر جام مـی افتاد
نشاط عالمش اندر پی افتاد
حافظ:
ما درون پیـاله عرخ یـار دیده‌ایم
ای بی‌خبر ز لذت شرب مدام ما
عروی تو چو درون آینـه جام افتاد
عارف از خنده مـی درون طمع خام افتاد
به ویژه بیت زیر روشن مـیسازد کـه کلمـه نقش و عکاربردی دیگرگونـه دارند و نمـیتوان بـه جای کلمـه‌های «عکس» کـه در شعر گذشته ایران آمده کلمـه نقش را جایگزین کرد:
اینـهمـه عمـی و نقش مخالف کـه نمود
یک فروغ رخ ساقی ست کـه در جام افتاد

این اشتباه (جدید بودن اصطلاح عو…) را درون شرح آقای پورپیرار بر غزلیـات حافظ مـیتوان دید. همچنین درون آدرس زیر نیز نقد و توضیحی درون این باره(نام نویسنده‌اش را نمـی‌دانم) مـیتوانید بخوانید:
http://www.naria2.blogfa.com/post/216/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%D9%8A-%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%D9%88%D8%A7%DA%98%D9%87-%D8%B9%D9%83%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-

👆☹

افشین نوشته:

سلام بر دوستان
چرا پروانـه درون آتش مـیرود؟

👆☹

روفیـا نوشته:

این عبارت مفهوم قربانی را درون خود دارد.
عاشق با مشاهده و ادراک زیبایی چنان مست و شوریده مـی شود کـه مـی خواهد درون آن محو و ذوب شود و از دست خودش خلاص شود و سراپا او شود.
مانند اینکه اگر شما خرگوش باشید و خوراک شیر شوید بخشی از وجود شیر خواهید شد. دیگر خرگوش نیستید بلکه شیر هستید. اگر پروانـه درون آتش رود دیگر پروانـه نیست. آتش است. آتش نشانان حادثه پلاسکو آن دم کـه خود را بـه آتش سپردند عاشق و مست و شوریده بودند. ضمن این کهی کـه در راه زنده نگاه داشتن راستی زیبایی نیکویی جان مـی سپرد نمـی مـیرد بلکه بخشی از آن راستی و زیبایی و نیکویی ازلی مـی شود.
تو گویی آن راستی و زیبایی و نیکویی او را بلعیده است.

👆☹

روفیـا نوشته:

در روزهای تعطیل عید سری بـه یک آسایشگاه سالمندان اشرافی زدم.
نخستین واژه ای کـه به ذهنم رسید واژه فراموش شدگان بود. همانطور کـه ظاهرا با مدیر آسایشگاه گفتگو مـی کردم داشتم خیـالبافی مـی کردم کـه ای کاش آن قدر شجاع و روراست بودم کـه به مدیر پیشنـهاد مـی دادم این نامـهای الکی مثل فرهیختگان و فرزانگان را دور بیندازید و نام آسایشگاه را بـه فراموش شدگان بر گردانید!
نگاه های بهت زده و منگ، دهان های باز کـه یکی دو دندان آن هم خراب درون آن ها خودنمایی مـی کرد و تکرار بی وقفه درخواست های بی معنی از هر رهگذری…
ظاهرا درون بهترین حالت مرگ طبیعی پایـان کار همـه ماست بدون استثناء.
چه فرقی دارد بعد از چند سال رخ دهد. چهل، پنجاه یـا هشتاد؟؟
ولی هری به منظور چیزی مـی مـیرد، و این راستی تنـها تفاوتی هست که تفاوت ایجاد مـی کند.
ما به منظور چه داریم مـی مـیریم؟

👆☹

نادر.. نوشته:

درود..
شیر پروانـه را توان گفتن…

👆☹

سودابه مـهیجی نوشته:

قالب این شعر مستزاد نیست. بلکه مسمط مخمس هست .لطفا اصلاح فرمایید و ایکاش ابیـات تضمـین شده داخل گیومـه قرار بگیرد

👆☹

حسن صابر نوشته:

با سلام و عرض ادب درون مورد مصرع «هربه زبانی …» ، نظرات مختلفی داده شده کـه در این مـیان اکثر ادبا و اهل فن چنین قرائت فرموده اند «هربه زبانی سخن از وصف تو گوید» کـه از نظر معنی و مفهوم نیز صحیحترین مـیباشد ، با تشکر

👆☹

بهراد نوشته:

چه بسیـار عارفانـه گاهی مـیتوان پرواز کرد با این بال شیخ بهایی
گاهی خیـال از خیـال مـیگذرد و مـیگذرد از روح و روان
من بارها و بارها درون سحرگاه این کلان اسحار را هم خوانده و هم شنیده ام سیر نداری چون خود گویی مسیر هست و مـیسر
جان دهد بیجان را
آرزوی سلامتی و موفقیت به منظور شما عزیزان جان

👆☹